تاثیر طلاق بر سلامت روان فرزندان
با فروپاشی یک ازدواج، برای برخی از والدین این ابهام به وجود میآید که آیا باید به خاطر فرزندان با یکدیگر بمانند یا خیر؟ و برخی دیگر ممکن است به هر دلیلی طلاق را تنها گزینه خود بدانند. در هر صورت همهی والدین در این شرایط نگرانی های زیادی در ذهن دارند. از آیندهی وضعیت زندگی خود گرفته تا عدم قطعیت در مورد حضانت فرزندان و ترتیب نگهداری از فرزند. اما احتمالا بیشترین نگرانی آنها از این بابت خواهد بود که کودکان چگونه با طلاق کنار می آیند. طلاق برای کل خانواده فشار عصبی و عاطفی ایجاد می کند، اما برای بچه ها، این وضعیت می تواند به طرز شدیدتری ترسناک، گیج کننده و ناامید کننده باشد.
در این مقاله تاثیر طلاق بر سلامت روان فرزندان را بررسی میکنیم و مشکلات روحی و عاطفی که کودکان با آن روبرو میشوند را برای شما شرح میدهیم. تا انتها با ما همراه باشید.
این مطلب توسط تیم صادق عطااللهی وکیل پایه یک دادگستری در کرج، متخصص وکیل طلاق در کرج نوشته شده است.
تاثیر طلاق بر سلامت روان کودکان
تاثیرات طلاق بر فرزندان بر هیچکس پوشیده نیست، کودکانی که والدینشان از یکدیگر طلاق میگیرند بسته به اینکه در چه سنی قرار دارند و از نظر شخصیتی دارای چه ویژگیهایی هستند، در معرض مشکلات مختلف عاطفی و روانی قرار میگیرند. در ادامه برخی از این مشکلات را بررسی میکنیم:
-
احساس خشم
کودکان ممکن است دربارهی طلاق احساس عصبانیت کنند. و البته این موضوع منطقی است. چون دنیای آنها کاملا در حال تغییر است و آنها در مورد آن هیچ اختیاری ندارند و هیچ نظری نمیتوانند داشته باشند.
عصبانیت میتواند در هر سنی رخ دهد، اما در کودکان مدرسهای و نوجوانان رایجتر است. این احساسات ممکن است از حس ترک شدن نشأت بگیرد. عصبانیت گاهی اوقات ممکن است به شکل درونی بروز پیدا کند و بعضی از کودکان خود را به خاطر طلاق والدین، سرزنش میکنند.
-
احساس انزوا
ممکن است متوجه شوید کودکی که قبلاً بسیار اجتماعی بود، اکنون بسیار خجالتی یا مضطرب شده است. و البته دلیلش این است که آنها در حال مشاهده و حس کردن اتفاقات زیادی هستند که هضمشان بسیار دشوار است. آنها ممکن است نسبت به موقعیتهای اجتماعی مثل گردش با دوستان یا فعالیتهای اجتماعی مدرسه کاملا بی میل شوند و یا بدتر شاید نسبت به این شرایط احساس ترس کنند.
بنابراین تقویت اعتماد به نفس کودک و گفت و گو در مورد مشکلات احتمالی آنها ممکن است به آنها کمک کند تا دوباره از لاک خود بیرون بیایند.
-
افت تحصیلی
از نظر تحصیلی، کودکانی که در حال طلاق هستند ممکن است نمرات پایین تری کسب کنند و احتمال اینکه ترک تحصیل کنند از سایر هم سن و سالانشان بیشتر است. این اثرات ممکن است در سن ۶ سالگیهم مشاهده شود، اما در سنین ۱۳ تا ۱۸ سالگی بیشتر دیده میشود.
برای این موضوع چندین دلیل وجود دارد، از جمله اینکه کودکان ممکن است در اثر افزایش درگیری بین والدین خود، احساس نادیده گرفته شدن، افسردگی یا حواس پرتی داشته باشند. در صورت عدم حل مشکل، با گذشت زمان ممکن است علاقهی آنها به تحصیل کمتر شده و در نهایت تصمیم به ترک تحصیل بگیرند .
-
اضطراب جدایی
اختلال اضطراب جدایی بیشتر در سنین پایین رایج است. کودکان شیرخوار با گریهی مداوم و تمایل به ماندن در بغل این حس را نشان میدهند و در سنین بالاتر و تا حدود ۶ سالگی این اختلال به این صورت نمایان میشود که کودک در نبود یکی از والدین سراغ او را گرفته و بهانهگیری میکند. شاید این مساله در نگاه اول ساده و طبیعی باشد ولی در صورت برطرف نکردن مشکل، ممکن است در سنین بالاتر روی رفتار اجتماعی فرد تاثیر بگذارد.
-
پسرفت در سنین پایین
کودکان نوپا و پیشدبستانی ممکن است از نظر رفتاری عقبگرد داشته باشند و به سراغ عادتهای مربوط به شیرخوارگی که آنها را ترک کرده بودند بروند. مثلا مکیدن انگشت یا پستانک، شب ادراری، تمایل به بودن در بغل افراد بزرگتر و …
اگر با این موارد روبرو شدید احتمالا نشانهای از استرس فرزند است و در این شرایط علاوه بر مشورت با متخصصین این حوزه، باید سعی کنید تا جای ممکن محیط اطراف کودک را امن و به دور از جنجال و استرس نگه دارید.
-
تغییر عادات خواب و خوراک
تغییرات وزن کودکان شاید خیلی سریع خود را نشان ندهند ولی تحقیقات نشان داده که کودکانی که در سن زیر ۶ سال طلاق والدین را تجربه میکنند نسبت به سایرین، به طور قابل توجهی عادات غذایی ناسالمتری دارند و پتانسیل بالاتری برای اضافه وزن دارند.
مشکلات خواب هم در کودکان بسیار رایج است. یکی از دلایل آن میتواند همان عادات بد غذایی باشد که خواب را مختل میکند. دلیل دیگر آن افکار منفی دنیای کودکی و کابوسهای آنهاست که ناشی از استرس جدایی والدین است.
…:::: حتما مطالعه کنید : تاثیر طلاق بر فرزند پسر ::::…
-
انتخاب بین والدین و بحران وفاداری
زمانی که افراد درسنین خیلی پایین شاهد نزاع بین پدر و مادر خود هستند، این پدیده برای آنها یک جنگ واقعیست و برای اینکه کدام یک از والدین خود را انتخاب کنند تحت فشار قرار میگیرند. در نهایت این فشار ممکن است با گذشت زمان شدیدتر شده و باعث نفرت فرزند از یکی از والدین شود. این شرایط معمولا در سنین بالاتر باعث قطع ارتباط کامل میشود.
-
افسردگی
ممکن است نشانههای غم و اندوه در سنین خیلی پایین در فرزند بروز کنند، اما مطالعات نشان می دهد که کودکان طلاق بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی بالینی هستند. یعنی تاثیرات طولانی مدت افسردگی بسیار عمیقتر از گریههای کودکی و بهانهگیری میشود. در حالی که این مسائل می توانند بر کودکان در هر سنی تأثیر بگذارند، اما در کودکان بالای ۱۱ سال بیشتر دیده می شوند.
طبق گزارش آکادمی اطفال آمریکا، پسران بیشتر از دختران در معرض افکار خودکشی هستند.
کمک گرفتن از روانکاو و روانشناس متخصص در این حوزه بسیار مهم است.
-
رفتارهای خطرناک
یکی دیگر از خطرات احتمالی مربوط به کودکان طلاق، اقدامات ناسالم و مخرب است. آنها ممکن است نسبت به خیلی از مسائل بیتفاوت شده و به سراغ مصرف مواد مخدر و الکل بروند. و یا به سوی فعالیتهای جنسی ناسالم کشیده شوند. تحقیقات نشان داده که دخترانی که از نبود پدر رنج بردهاند زودتر به سمت مسائل جنسی گرایش پیدا میکنند. این مساله در پسرها کمتر دیده میشود.
-
مشکلات آتی در روابط عاطفی
در نهایت تحقیقات نشان میدهد که کودکانی که از سنین پایین با طلاق والدین روبرو میشوند، نسبت به سایرین بیشتر احتمال دارد که خودشانهم در آینده به این وضع دچار شوند. جدایی والدین، تمایل فرزندان به داشتن رابطهی متعهدانه و بلندمدت را کاهش میدهد. و از آنجایی که از کودکی طلاق را دیدهاند، همیشه آن را به عنوان یک انتخاب در نظر میگیرند.
…:::: حتما مطالعه کنید : راهکارهای کاهش آسیب کودکان طلاق ::::…
…:::: حتما مطالعه کنید : ۱۰ تاثیر طلاق بر فرزند دختر ::::…
جمعبندی
کودکانی که با طلاق والدین روبرو میشوند، ممکن است با چالشهای روانی و احساسی مواجه شوند که در طول زمان تأثیرات نامطلوبی بر روابط و رفتارهای آنها میگذارد. این تاثیرات شامل اضطراب، افسردگی، خشم، ناراحتی از اجتماع، کاهش علاقه به تحصیل، تغییر الگوهای خواب و خوراک و حتی رفتارهای خطرناک همچون سوء مصرف مواد و رفتارهای خشونتآمیز میباشد. علاوه بر این، ممکن است در زمان بزرگسالی با مشکلات عاطفی روبرو شوند.
به همین دلیل، توجه به نیازهای روانی کودکان در زمان طلاق و فراهم کردن محیطی پایدار و امن برای آنها بسیار حیاتی است. همچنین، استفاده از مشاورهی حرفهای در این فرآیند میتواند به کودکان کمک کند تا این تغییرات را بهتر درک و مدیریت کنند.
در نهایت، آگاهی از تاثیر طلاق بر سلامت روان فرزندان و حمایت مناسب از جانب والدین، به زندگی باکیفیت و موفق کودکان، کمک خواهد کرد.