قوانین طلاق و مهریه در ایران
قوانین طلاق و مهریه در ایران را چقدر میشناسید؟ آیا با حقوق هر کدام از طرفین در هنگام طلاق آشنایی دارید؟ همهی ما میدانیم که به طور کلی حق طلاق در ایران با مرد است اما موضوع به همین سادگی نیست و مواردی وجود دارد که زنهم میتواند از حق طلاق برخوردار شود. ما در تیم صادق عطاالهی وکیل پایه یک دادگستری در کرج با تخصص وکیل طلاق در کرج در این مطلب ابتدا به متن قانون مدنی و قوانین طلاق و مهریه در ایران میپردازیم و سپس نکات مهم آن را به شما ارائه میکنیم. با ما همراه باشید.
قوانین طلاق و مهریه در قانون مدنی ایران
ما در مقاله ای قبلا منتشر کردیم (طلاق چیست و انواع آن) شما را با انواع طلاق و حقوق زن و مرد در امر طلاق آشنا کردیم. در این مطلب قصد داریم خود متن قانون مدنی را در مباحث مهر و طلاق بررسی کنیم و به نکات مهم آن بپردازیم. در قانون مدنی مواد ۱۰۷۸ تا ۱۱۰۱ به مهر و نحوهی آن میپردازد و مواد ۱۱۳۳ تا ۱۱۴۵ به طلاق و انواع آن اختصاص دارند.
…::: حتما مطالعه کنید: شرایط اقساط مهریه چیست؟ :::…
قوانین مهریه
-
ماده ۱۰۷۸ – هرچیزی راکه مالیت داشته وقابل تمیز نیز باشد می توان مهر قرار داد.
-
ماده ۱۰۷۹ – مهر باید بین طرفین تا حدی که رفع جهالت آنها بشود معلوم باشد.
-
ماده ۱۰۸۰ – تعیین مقدار مهر منوط به تراضی طرفین است.
-
ماده ۱۰۸۱ –اگر درعقد نکاح شرط شودکه درصورت عدم تادیه مهر درمدت معین نکاح باطل خواهد بود نکاح و مهر صحیح ولی شرط باطل است.
-
ماده ۱۰۸۲ – به مجرد عقد ، زن مالک مهر می شود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد درآن بنماید.
تبصره – چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند. آئین نامه اجرائی این قانون حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت دادگستری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید . ( این تبصره در تاریخ ۲۹/۴/۱۳۷۶ الحاق شده است )
…::: حتما مطالعه کنید : برای درخواست طلاق کجا باید رفت؟ :::…
-
ماده ۱۰۸۳ – برای تادیه تمام یا قسمتی از مهر می توان مدت یا اقساطی قرارداد.
-
ماده ۱۰۸۴ -هرگاه مهر عین معین باشد و معلوم گردد قبل ازعقد معیوب بوده و یا بعد از عقد و قبل از تسلیم معیوب و یا تلف شود شوهر ضامن عیب وتلف است.
-
ماده ۱۰۸۵ – زن می تواند تا مهر به اوتسلیم نشده ازایفاء وظایفی که در مقابل شوهردارد امتناع کند مشروط براینکه مهر اوحال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهدبود.
-
ماده ۱۰۸۶ – اگرزن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد قیام نمود دیگرنمی تواند از حکم ماده قبل استفاده کند معذلک حقی که برای مطالبه مهردارد ساقط نخواهد شد.
-
ماده ۱۰۸۷ –اگر در نکاح دائم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است وطرفین میتوانند بعد ازعقد مهر را به تراضی معین کنند و اگرقبل از تراضی بر مهر معین بین آنها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.
-
ماده ۱۰۸۸ – درمورد ماده قبل اگر یکی اززوجین قبل از تعیین مهر و قبل از نزدیکی بمیرد زن مستحق هیچگونه مهری نیست.
-
ماده ۱۰۸۹ – ممکن است اختیار تعیین مهر به شوهر یا شخص ثالثی داده شود در این صورت شوهر یا شخص ثالث می تواند مهر راهر قدر بخواهد معین کند.
-
ماده ۱۰۹۰ – اگراختیار تعیین مهر به زن داده شود زن نمی تواند بیشتر از مهرالمثل معین نماید.
-
ماده ۱۰۹۱ – برای تعیین مهرالمثل بایدحال زن ازحیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره درنظر گرفته شود.
-
ماده ۱۰۹۲ – هرگاه شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش ازنصف مهر را قبلاداده باشد حق دارد مازاد از نصف را عینا یا مثلا یا قیمتا استرداد کند.
-
ماده ۱۰۹۳ – هرگاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد زن مستحق مهرالمتعه است و اگر بعد از آن طلاق دهد مستحق مهرالمثل خواهد بود.
-
ماده ۱۰۹۴ – برای تعیین مهرالمتعه حال مرد از حیث غنا و فقر ملاحظه می شود.
-
ماده ۱۰۹۵ – در نکاح منقطع عدم مهر در عقد موجب بطلان است.
-
ماده ۱۰۹۶ – درنکاح منقطع موت زن دراثناء مدت موجب سقوط مهر نمی شود و همچنین است اگر شوهر تا آخر مدت با او نزدیکی نکند.
-
ماده ۱۰۹۷ – درنکاح منقطع هرگاه شوهرقبل ازنزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهر را بدهد.
-
ماده ۱۰۹۸- درصورتی که عقد نکاح اعم از دائم یا منقطع باطل بوده و نزدیکی واقع نشده زن حق مهر ندارد و اگر مهر را گرفته شوهر می تواند آن را استرداد نماید.
-
۱۰۹۹ – درصورت جهل زن به فساد نکاح و وقوع نزدیکی زن مستحق مهرالمثل است.
-
ماده ۱۱۰۰ – درصورتی که مهرالمسمی مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد یا ملک غیر باشد در صورت اول و دوم زن مستحق مهرالمثل خواهدبود و درصورت سوم مستحق مثل یاقیمت آن خواهد بود مگر اینکه صاحب مال اجازه نماید.
-
ماده ۱۱۰۱ – هرگاه عقد نکاح قبل نزدیکی به جهتی فسخ شود زن حق مهر ندارد مگردرصورتیکه موجب فسخ ،عنن باشدکه دراین صورت با وجود فسخ نکاح زن مستحق نصف مهر است.
…:::: حتما مطالعه کنید : ۰ تا ۱۰۰ مراحل قانونی طلاق در ایران ::::…
قوانین طلاق
مبحث اول – طلاق در کلیات
ماده ۱۱۳۳ – مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.
تبصره: زن نیز می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹) (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
ماده ۱۱۳۴ – طلاق باید به صیغه ی طلاق و در حضور لااقل دو نفر مرد عادل که طلاق را بشنوند واقع گردد.
ماده ۱۱۳۵- طلاق باید منجز باشد و طلاق معلق به شرط، باطل است.
ماده ۱۱۳۶ – طلاق دهنده باید بالغ و عاقل و قاصد و مختار باشد.
ماده ۱۱۳۷ – ولی مجنون دائمی می تواند در صورت مصلحت مولی علیه، زن او را طلاق دهد.
ماده ۱۱۳۸ – ممکن است صیغه ی طلاق را به توسط وکیل اجرا نمود.
ماده ۱۱۳۹- طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه با انقضای مدت یا بذل آن از طرف شوهر از زوجیت خارج می شود.
ماده ۱۱۴۰- طلاق زن در مدت عادت زنانگی یا در حال نفاس صحیح نیست مگر این که زن حامل باشد یا طلاق قبل از نزدیکی با زن واقع شود یا شوهر غایب باشد به طوری که اطلاع از عادت زنانگی بودن زن نتواند حاصل کند.
ماده ۱۱۴۱- طلاق در طهر مواقعه صحیح نیست مگر این که زن یائسه یا حامل باشد.
ماده ۱۱۴۲- طلاق زنی که با وجود اقتضای سن عادت زنانگی نمی شود وقتی صحیح است که از تاریخ آخرین نزدیکی با زن سه ماه گذشته باشد.
…::: حتما مطالعه کنید : معرفی ۰ تا ۱۰۰ مدارک لازم برای درخواست طلاق :::…
مبحث دوم – در اقسام طلاق
ماده ۱۱۴۳- طلاق بر دو قسم است: بائن و رجعی.
ماده ۱۱۴۴- در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست.
ماده ۱۱۴۵- در موارد ذیل طلاق، بائن است:
- طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود؛
- طلاق یائسه؛
- طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد؛
- سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه ی رجوع باشد یا در نتیجه ی نکاح جدید.
ماده ۱۱۴۶- طلاق خلع آن است که زن به واسطه ی کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر می دهد طلاق بگیرد اعم از این که مال مزبور عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا
کمتر از مهر باشد.
ماده ۱۱۴۷- طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفین باشد ولی در این صورت عوض باید زائد بر
میزان مهر نباشد.
ماده ۱۱۴۸- در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است.
ماده ۱۱۴۹- رجوع در طلاق به هر لفظ یا فعلی حاصل می شود که دلالت بر رجوع کند مشروط بر این که مقرون به قصد رجوع باشد.
…:::: حتما مطالعه کنید : تاثیر طلاق بر فرزندان چیست؟ ::::…
نکات مهم
تنها خواندن قوانین مهریه و طلاق در ایران برای عموم کافی نیست و درک و تفسیر برخی قوانین نیاز به وکیل متخصص دارد ولی ما به صورت کلی نکات مهم آن را برای شما بیان میکنیم. اگر طلاق توافقی باشد، طلاق توافقی و مهریه در هنگام طلاق مشخص میشود. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنیم مقاله «« طلاق توافقی چیست؟ »» را حتما مطالعه کنید. به طور کلی حق طلاق با مرد است و مرد با پرداخت مهریه میتواند همسر خود را طلاق دهد. قانون شریطی هم برای حق طلاق زن در نظر گرفته. مثلا زن میتواند با درج شرطهایی در هنگام عقد، از حق طلاق برخوردار شود. یا اگر مرد از پرداخت نفقه خودداری کند زن میتواند درخواست طلاق دهد.
…:::: حتما مطالعه کنید : مراحل ثبت طلاق خارج از کشور در ایران ::::…
کلام آخر
با مطالعهی قانون مدنی ایران میتوانیم شناختی کلی از طلاق و مهریه و حقوق زوجین نسبت به یکدیگر پیدا کنیم. اما برای درک و تفسیر درست قوانین نیاز به مشاوره با یک وکیل متخصص داریم. چون بعضی از موارد مانند حق طلاق برای زن، شامل موارد گوناگونی است که ممکن است ما را به اشتباه اندازند. برای رفع هرگونه ابهام در این مورد میتوانید با وکیل پایه یک دادگستری در کرج، صادق عطاالهی تماس بگیرید.