مشارکت در ساخت، یکی از روشهای رایج برای ساخت و ساز ساختمانهای مسکونی و تجاری است. در این روش، مالک زمین یا ملک قدیمی، آن را در اختیار سازنده قرار میدهد و سازنده با هزینهی خود، ساختمان را میسازد و پس از اتمام پروژه، آن را بین خود تقسیم میکنند .
این روش مزایای زیادی دارد و البته با ریسکهایی هم همراه است. اگر قرارداد مشارکت در ساخت به درستی تنظیم نشود، ممکن است یکی از طرفین، متضرر شود. بنابراین توجه به جزئیات قرارداد بسیار مهم است.
این مقاله توسط وکیل پایه یک دادگستری در کرج صادق عطاالهی متخصص وکیل ملکی در کرج تهیه شده است و در این مطلب به قانون مشارکت در ساخت آپارتمان موضوع میپردازیم و تعهدات مالک و مجری را بررسی میکنیم. همچنین نکات مهمی که باید در بستن قرارداد باید به آنها توجه کنید، به شما یادآوری میکنیم. تا انتها با ما همراه باشید.
قوانین مشارکت در ساخت
همانطور که گفته شد مشارکت در ساخت، قراردادی است که بین مالک زمین یا ملک و سازنده منعقد میشود. در این قرارداد، مالک، زمین یا ملک خود را در اختیار سازنده قرار میدهد و سازنده نیز متعهد میشود که ساختمانی را در آن زمین یا ملک بنا کند و به مالک تحویل دهد و در مقابل سهم خود را از آن دریافت کند. برای عقد قرارداد مشارکت در ساخت باید این سه شرط اصلی حکم فرما باشد:
- ملک یا زمین باید مالک قانونی داشته باشد
- سازنده باید صلاحیت فنی و مالی برای اجرای پروژه را داشته باشد
- ملک باید به صورت رسمی ثبت شده باشد
بر اساس قانون، مشارکت در ساخت باید به صورت کتبی و با امضای طرفین قرارداد تنظیم شود. و در این قرارداد باید موارد زیر مشخص شود:
- مشخصات طرفین قرارداد، شامل نام، نام خانوادگی، شماره ملی، نشانی و شماره تلفن
- مشخصات ملک یا ساختمان، شامل موقعیت، مساحت، کاربری و ارزش
- سهم هر یک از طرفین از ساختمان
- هزینههای ساخت و ساز
- تعهدات طرفین قرارداد، شامل مسئولیتهای مالک و سازنده
- زمان تحویل ساختمان
- نحوه حل اختلافات
مشارکت در ساخت، یکی از روشهای رایج ساخت و ساز در ایران است. و مزایای زیادی برای مالک و سازنده دارد. که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
…:::: مقاله پیشنهادی : قوانین پیش فروش آپارتمان ::::…
مزایای مشارکت در ساخت:
مشارکت در ساخت سود زیادی برای مالک در پی خواهد داشت که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
-
افزایش ارزش بنا یا زمین
یکی از مهمترین مزایای مشارکت در ساخت، افزایش ارزش بنا یا زمین است. با توجه به تورم و افزایش قیمت زمین و مسکن، ارزش ملک قدیمی و فرسوده به مرور زمان کاهش مییابد. اما با مشارکت در ساخت و نوسازی ساختمان، ارزش ملک به طور قابل توجهی افزایش مییابد. این افزایش در جنبههای مختلف مانند مساحت ساختمان، کیفیت ساخت و ساز و امکانات و تجهیزات، نمایان میشوند.
-
امکانات به روز
یکی دیگر از مزایای مشارکت در ساخت، برخورداری از امکانات به روز است. سازندگان معمولاً از جدیدترین فناوریها و تجهیزات در ساخت و ساز استفاده میکنند. این امر منجر به افزایش کیفیت ساختمان و برخورداری از امکانات به روز میشود. این امکانات شامل سیستمهای سرمایش و گرمایش مدرن، سیستمهای امنیتی پیشرفته، و امکانات رفاهی مانند آسانسور و …. میباشد.
-
زیبایی
مشارکت در ساخت منجر به زیبایی بیشتر ساختمان میشود. سازندگان معمولاً از طرحهای مدرن و جذاب در طراحی ساختمان استفاده میکنند. و با این کار ملک قدیمی و فرسودهی شما را تبدیل به یک ساختمان جذاب برای زندگی میکنند.
-
کاهش هزینهها
در مشارکت در ساخت، هزینههای ساخت و ساز بر عهده سازنده است. و مالک فقط هزینهی ملک یا زمین را پرداخت میکند.
-
فروش سریعتر
ساختمانهای نوساز و دارای امکانات به روز معمولاً سریعتر از ساختمانهای قدیمی و فرسوده به فروش میرسند. این امر به دلیل افزایش تقاضا برای ساختمانهای نوساز است.
-
افزایش سرعت ساخت
شما اگر ملک خود را به یک فرد متخصص واگذار کنید، این فرد با دانش بالا و آگاهی از شرایط ساخت و ساز باعث سریعتر شدن روند کار میشود.
…:::: مقاله پیشنهادی : فروش مال غیر ::::…
معایب مشارکت در ساخت:
در کنار سودی که همکاری در ساخت، برای شما به همراه دارد اگر قرارداد درست و محکمی منعقد نکنید این کار ممکن است با مشکلاتی همراه باشد که در ادامه به بعضی از آنها اشاره میکنیم:
-
امکان عدم تحویل به موقع
یکی از مهمترین معایب مشارکت در ساخت، امکان عدم تحویل به موقع است. سازندگان ممکن است به دلایل مختلف، مانند کمبود مواد اولیه، افزایش قیمت مصالح ساختمانی، یا مشکلات فنی، نتوانند پروژه را در زمان مقرر به پایان برسانند. این امر میتواند باعث خسارت مالی و معنوی برای مالک شود.
-
اختلاف در تقسیم واحدها
یکی دیگر از معایب مشارکت در ساخت، احتمال بروز اختلاف در تقسیم واحدها است. در قرارداد مشارکت، معمولاً نحوهی تقسیم واحدها به صورت دقیق مشخص میشود. با این حال، در صورت بروز اختلاف در این زمینه، ممکن است طرفین نتوانند به توافق برسند. این امر ممکن است منجر به طرح دعوی در دادگاه و طولانی شدن فرآیند ساخت و ساز شود.
-
امکان کلاهبرداری
یکی از خطرات مشارکت در ساخت، احتمال کلاهبرداری است. برخی از سازندگان ممکن است با سوء استفاده از ناآگاهی مالک، اقدام به کلاهبرداری کنند. به عنوان مثال، ممکن است سازنده با ارائهی ضمانتنامههای کذب، مالک را متقاعد کند که پروژه را به او بسپارد. سپس، سازنده پس از دریافت پول از مالک، از پروژه خارج شود و هیچ اقدامی برای ساخت و ساز انجام ندهد.
-
اختلاف در صورت بروز خسارت
در صورت بروز خسارت در حین ساخت و ساز، ممکن است بین مالک و سازنده اختلاف ایجاد شود. به عنوان مثال، اگر در اثر یک حادثه، بخشی از ساختمان تخریب شود، ممکن است مالک و سازنده در مورد میزان خسارت و نحوه جبران آن اختلاف داشته باشند. این اختلاف میتواند منجر به طرح دعوی در دادگاه و طولانی شدن فرآیند ساخت و ساز شود.
در مجموع، مشارکت در ساخت میتواند یک سرمایهگذاری سودآور باشد، اما لازم است قبل از انجام آن، تمام جوانب موضوع را بررسی کرده و قرارداد مشارکت را با دقت و زیر نظر وکیل ملکی باتجربه ببندید.
تعهدات مجری
مجری در مشارکت در ساخت، شرکت یا فردی است که مسئولیت ساخت و ساز ساختمان را بر عهده دارد. این شخص در برابر مالک، تعهداتی دارد که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
-
تحویل ساختمان در زمان مقرر:
مجری یا سازنده متعهد است که ساختمان را در زمان مقرر در قرارداد به مالک تحویل دهد. در صورت عدم تحویل ساختمان در این زمان، باید خسارت تاخیر در تحویل را به مالک بپردازد.
-
رعایت مشخصات فنی ساختمان:
مجری باید متعهد شود که ساختمان را مطابق با مشخصات فنی مندرج در قرارداد بسازد. در صورت عدم رعایت آنها، سازنده باید اصلاحات لازم را طبق قرارداد انجام دهد.
-
رعایت اصول ایمنی:
سازنده باید در طول ساخت و ساز، اصول ایمنی را رعایت کند. و در صورت بروز حادثه ، مسئول جبران خسارت وارد شده به افراد و اموال است.
-
اخذ مجوزهای لازم:
یکی دیگر از وظایف مجری این است که کلیه مجوزهای لازم برای ساخت و ساز را از مراجع ذی صلاح اخذ کند. در صورت عدم اخذ آنها، او مسئول هرگونه عواقب قانونی است.
-
پرداخت هزینههای ساخت و ساز:
سازنده باید کلیهی هزینههای ساخت و ساز را از محل منابع خود تأمین کند.
-
پرداخت اجاره بها به مالک:
در صورت نیاز به اسکان موقت مالک در زمان ساخت و ساز، مجری متعهد میشود که اجارهی بها را به مالک پرداخت کند.
تعهدات مالک
در قرارداد مشارکت در ساخت این فقط سازنده نیست که تعهداتی دارد و مالکهم ملزم به رعایت بعضی اصول است که مهمترین آنها عبارتند از:
-
تحویل ملک به سازنده:
اولین و مهمترین تعهد مالک در مشارکت در ساخت، تحویل ملک به سازنده است. این تحویل باید در صورتجلسهای رسمی صورت گیرد و تمامی مشخصات ملک، از جمله مساحت، کاربری، و سند مالکیت آن در این صورتجلسه قید شود.
-
تسویه حساب هزینههای ملک:
مالک باید پیش از تحویل ملک به سازنده، تمامی هزینههای ملک را تسویه حساب کند. این هزینهها شامل هزینههای ثبتی، شهرداری، و سایر هزینههای قانونی مربوط به ملک است.
-
عدم واگذاری ملک به غیر:
مالک نباید ملک خود را به غیر واگذار کند. این تعهد به این دلیل است که سازنده بر اساس قرارداد مشارکت در ساخت، حق استفاده از ملک را برای مدت زمان مشخصی دارد و طی این مدت نباید مالک عوض شود.
-
عدم واگذاری عملیات اجرایی به غیر:
مالک نباید عملیات اجرایی ساخت و ساز را به شخص یا ارگانی غیر از سازنده واگذار کند. چون سازنده بر اساس قرارداد مشارکت در ساخت، مسئولیت اجرای پروژه را بر عهده دارد. و واگذاری کار به شخص دیگر خلاف محسوب میشود.
-
اعطای وکالت کاری به سازنده:
مالک باید به سازنده وکالت کاری دهد تا بتواند در امور مربوط به ملک، از جمله دریافت پروانه ساخت، خرید مصالح، و اخذ پایان کار، اقدام کند.
-
همکاری با سازنده:
مالک باید در طول مدت اجرای پروژه با سازنده همکاری کند و در صورت نیاز، اطلاعات و مدارک مورد نیاز را در اختیار او قرار دهد.
عدم رعایت این تعهدات میتواند منجر به بروز مشکلاتی برای مالک و سازنده شود. بنابراین، مالک باید پیش از انعقاد قرارداد، با دقت تمامی تعهدات خود را مطالعه کند و در صورت وجود هرگونه ابهام، از یک وکیل متخصص ملکی کمک بگیرد.
نکات مهم در قرارداد مشارکت در ساخت
قرارداد مشارکت در ساخت شامل جزئیات زیادی میشود و به همین دلیل پیشنهاد میکنیم که از یک وکیل باتجربه در این راه کمک بگیرید. مهمترین جزئیاتی که باید در این قراردادگنجانده شود عبارتند از:
-
مشخصات طرفین قرارداد:
در قرارداد مشارکت در ساخت، باید مشخصات کامل طرفین قرارداد، از جمله نام، نام خانوادگی، شماره ملی، کد پستی، نشانی و شماره تلفن، به طور دقیق ذکر شود.
-
مشخصات ملک:
مشخصات کامل ملک مورد مشارکت، از جمله آدرس، مساحت، شماره پلاک ثبتی و سند مالکیت و …هم باید به طور دقیق ذکر شود.
-
سهم طرفین:
شما باید سهم طرفین، پس از ساخته شدن را به طور دقیق مشخص کنید. این سهم میتواند به صورت نقدی، غیرنقدی یا ترکیبی از این دو باشد.
-
تعهدات سازنده:
در قرارداد مشارکت در ساخت، باید تعهدات سازنده، از جمله اجرای پروژه طبق نقشهها و مجوزهای صادره، تحویل ساختمان در موعد مقرر و پرداخت هزینههای ساخت، به طور دقیق مشخص شود.
-
تعهدات مالک:
علاوه بر تعهدات سازنده باید به تعهدات مالکهم توجه ویژهای کنید از جمله تحویل ملک به سازنده، پرداخت هزینههای پیشبینی شده در قرارداد و همکاری با سازنده در اجرای پروژه.
-
حل اختلافات:
در قرارداد مشارکت در ساخت، باید نحوهی حل اختلافات احتمالی بین طرفین، از جمله ارجاع به داوری یا محاکم قضایی، به طور دقیق مشخص شود.
در هنگام عقد قرارداد سعی کنید ریزبین باشید و به جزئیات توجه کنید تا پس از اتمام ساختمان و هنگام تحویل دچار اختلاف با سازنده و مشکلات قانونی نشوید.
جمعبندی
در مجموع، مشارکت در ساخت یک راهحل مناسب برای داشتن ساختمان جدید میباشد. اما قبل از مشارکت در ساخت، باید تمام جوانب موضوع را با دقت بررسی کرد و از ریسکهای احتمالی آگاه بود. چون قرارداد آن پیچیده است و باید با دقت تنظیم شود. در این قرارداد، باید تمام جزئیات پروژه، از جمله هزینهها، مصالح، زمانبندی و … به طور دقیق مشخص شود. همچنین، باید از اعتبار و صلاحیت سازنده مطمئن شد. به همین خاطر ممکن است از دید بعضی از افراد کاری پر ریسک به نظر بیاید. اما شما با کمک گرفتن از افراد باتجربه و وکیل متخصص میتوانید قرارداد مطمئنی تنظیم کرده و از سود خود اطمینان حاصل کنید.
امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.